Antrepo Nedir?
Firmalar yurtdışına ürün gönderdiklerinde veya yurtdışından ürün aldıklarında yapılması gereken belli gümrük işlemleri vardır. Bu işlemlerin gerçekleşmesi belli bir süre aldığından yurda girişinden önce ürünlerin depolarda bekletilmesi gerekir. Bu depolar gümrük binalarına oldukça yakın olarak konumlandırılır ve antrepo olarak adlandırılır. Buraya konulan malların vergisi henüz ödenmemiştir ve gerekli işlemler tamamlanana kadar ürünler burada koruma altında tutulur. Burada bulunan ürünler ticari ürünler olarak geçer.
Antrepo Tipleri
Antrepo tipleri 6 farklı sınıflandırma içerisinde incelenebilir.
A Tipi
A tipi antrepoda işletici depoda bulunan ürünlerde herhangi bir noksanlık bulunması durumunda gümrük vergilerini ödemekle yükümlüdür. Eşya bu antrepolara konulduğunda işletmecileri de kira kazancı elde ederler.
B Tipi
B tipi antrepolarda ise kullanıcı eşyadan sorumludur. Antrepo işleticisine sınırlı ölçüde sorumluluk verilir. Eğer gümrük idaresi izin verirse B tipi antrepodaki ürün gümrüğe sunulmaz.
C Tipi
C tipi antrepolar özel antrepolardır. İşleticisi ve kullanıcısı aynı kişidir. Buraya konulan eşyaların eşya listesinde belirtilen eşyalar dışında olmaması gerekmektedir.
D Tipi
D tipi antrepolarda da işletici ve kullanıcı aynı kişidir. Buradaki ürünlerin gümrüğe sunulmasına gerek olmadan işlem yapabilme imkanı vardır. Eşya listesi haricinde bu antrepoya ürün konulabilir ancak gümrükler genel müdürlüğünden izin alınması gerekmektedir.
E Tipi
E tipinde de işletici ve kullanıcı aynı kişidir. Depolama yeri olmadan da işlemler yapılabilmektedir. Burada antrepo stok defteri tutulmaktadır.
F Tipi
F tipi antrepolar gümrük idareleri tarafından işletilmektedir. Genel antrepolar olarak geçer. Geçici depolama yerleri F tipi antrepo olarak kullanılabilmektedir.
Depo ve Antrepo Arasındaki Farklar
Antrepolarda eşyalar ile ilgili bir vakit sınırlaması yoktur. Ancak geçici depolamalarda eşyaların belli bir süresi vardır. Örneğin deniz yoluyla gelen eşyalar geçici depolarda 45 gün boyunca tutulabilirler. Diğer ulaşım yolları ile gelen ürünler ise en fazla 20 gün boyunca depolarda tutulabilirler. Antrepoya alınan ürünler belli bir gümrükleme işleminden geçirilir. Ancak geçici depolarda tutulan ürünler gümrük işlemleri düzenlenene kadar bekletilir. Antrepolardaki ürünlere elleçleme işlemi uygulanırken depolarda tutulan eşyalara bu işlem sınırlı ölçüde uygulanmaktadır.
Antrepo Rejimi
Gümrük yönetmeliğinde antrepo rejimi ok geniş bir yer kaplamaktadır. Uluslararası ticaretin gelişmesi ile bu rejimin oluşması gerekmiştir. Serbest dolaşımda bulunmayan, ithalat vergileri alınmamış ve ticaret politikası ile ilgili alınması gereken önlemlerin uygulanmadığı eşyalar antrepo rejimine tabi tutulur. Gümrük antreposuna konulan ürünler bu rejim sayesinde ihracat hükümlerinden yararlanabilir.
Antrepo İşleticisinin Sorumlulukları
İşleticilerin herhangi bir ceza almamış olması gerekmektedir. Depolama yerleri açmak isteyenler öncelikle gümrük müdürlüğüne dilekçe ile başvururlar. Adli sicil belgesi, tam adres, kira kontratosu veya tapu senedi, ticaret sicil gazetesi, imza sirküleri, resmi bir kuruluştan alınan kroki, işyeri açma ve çalışma ruhsatı, yangın söndürme ve ışıklandırma sistemi ile ilgili tedbirlerin alındığına dair belge, vergi mükellefiyet belgesi ve taahhütname belgelerinin tam olması şartı mevcuttur. İşletici eşyaların güvenli bir şekilde muhafazasını sağlamakta yükümlüdür. Deniz, hava veya iç gümrük idarelerine mutlaka bitişik bir konumda depo bulunmalıdır. Eşyaların giriş çıkışlarında sorun yaşanmaması adına belli bir açık ve kapalı alan bulunacak şekilde dizayn edilmelidir. İşletici tüm yangın söndürme ve aydınlatma tesisatını uygun bir şekilde yapmak ve denetleyerek kontrolünü sağlamak zorundadır. Eşyaların yüklenmesi ve indirilmesi için de teknik donanım önceden hazırlanmış olmalıdır.
Tüm bunların yanı sıra depoda çalışacak memur içinde çalışma yerinin ayarlanması gerekmektedir. İşletici tüm bunların gerçekleştirilmesini sağlamak ve devamlılığının gelmesini kontrol etmek ile yükümlüdür.
